5+1 βάρη για τους δανειολήπτες

Το δικό της… μνημόνιο επιβάλλει σε τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ελληνικά νοικοκυριά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Με την απόφασή της να ανοίξει νέο ανοδικό κύκλο στα επιτόκια, θα στερήσει το επόμενο 12μηνο τουλάχιστον 600 εκατομμύρια ευρώ από τους ήδη «πληγωμένους» οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Η αύξηση του επιτοκίου της ΕΚΤ κατά 0,25% (από το 1% στο 1,25%) αλλά και η προοπτική να υπάρξουν ακόμη δύο το 2011, βρίσκει τα νοικοκυριά στη χειρότερή τους φάση:

*Παρά το κλείσιμο της «στρόφιγγας» από την πλευρά των τραπεζών, οι ιδιώτες εξακολουθούν να χρωστούν 117 δισ. ευρώ: 80 δισ. ευρώ σε στεγαστικά και τα υπόλοιπα σε καταναλωτικά και κάρτες. Περίπου το 70% αυτών των δανείων έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι κάθε αναπροσαρμογή κατά 0,25% προκαλεί επιβάρυνση περίπου 200 εκατ. ευρώ στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

*Οι απολύσεις, η εξαναγκαστική μείωση αποδοχών τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και οι αλλεπάλληλες αυξήσεις φόρων καθιστούν ακόμη μεγαλύτερο το βάρος από την αύξηση του επιτοκίου.

*Πολλά περιθώρια διαπραγματεύσεων με τις τράπεζες δεν υπάρχουν. Οι περισσότεροι δανειολήπτες με στεγαστικά κυμαινόμενου επιτοκίου έχουν πάρει τα δάνειά τους την περίοδο 2004-2008 (το διάστημα Φεβρουαρίου 2004-Φεβρουαρίου 2009 χορηγήθηκε το 63% των δανείων που εξοφλούνται σήμερα). Σε αυτή την περίοδο, τα δάνεια χορηγούνταν με spread (δηλαδή με το πρόσθετο επιτόκιο που βάζει η τράπεζα για να εξασφαλίσει το κέρδος της) 0,5% έως 1,5%. Σε όλα τα νοικοκυριά με τέτοιο δάνειο που θα ζητήσουν κάποια διευκόλυνση (επιμήκυνση, περίοδο χάριτος κ.λπ.) είναι βέβαιο ότι θα ζητηθεί και αύξηση επιτοκίου. Οι επιπτώσεις θα περάσουν με δύο τρόπους στην αγορά:

*Αναμένονται νέες αυξήσεις για τα καινούρια δάνεια. Μάλιστα, σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων (π.χ. στα καταναλωτικά δάνεια) οι τράπεζες υπερθεμάτισαν, αναπροσαρμόζοντας τα τιμολόγιά τους πάνω από 0,25%. Στα στεγαστικά παρατηρείται αύξηση στο περιθώριο κέρδους της τράπεζας (spread), η οποία για ορισμένες τράπεζες ξεπερνάει και τη μισή ποσοστιαία μονάδα.

*Για τα υφιστάμενα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ, οι επιβαρύνσεις σε όλα τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο θα φανούν το Μάιο. Δανειολήπτης εκταμίευσε στεγαστικό δάνειο 200.000 ευρώ, διάρκειας 25 ετών. Το επιτόκιό του διαμορφωνόταν μέχρι σήμερα στο 2,50% (ΕΚΤ +περιθώριο 1,5%). Η δόση είναι 909,37 ευρώ. Μετά την αύξηση του επιτοκίου στο 2,75%, θα αναπροσαρμοστεί στα 934 ευρώ. Αν μάλιστα το επιτόκιο υποστεί άλλες δύο αυξήσεις (από το 1,25% σήμερα στο 1,75%) τότε η δόση θα εκτοξευτεί στα 987 ευρώ. Από τον ετήσιο προϋπολογισμό του το νοικοκυριό πρέπει να αφαιρέσει 300 ευρώ για κάθε αύξηση κατά 0,25%

*Για τα υφιστάμενα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το Euribor, οι δανειολήπτες έχουν ήδη υποστεί τις συνέπειες. Στις αρχές του χρόνου, το Euribor τριμήνου ήταν στο 1% και σήμερα έχει φτάσει στο 1,33%. Δηλαδή, για τους δανειολήπτες που έχουν πάρει δάνειο συνδεδεμένο με το Euribor, η ετήσια επιβάρυνση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 17 Απριλίου 2011